نقش سازمان های غیر دولتی افراد دارای ناتوانی در رسیدن به شهر بدون مانع The Role of Disabled NGOs reach The Barrier – free city دکتر محمد کمالی استادیار دانشگاه علوم توانبخشی دانشگاه علوم پزشکی ایران ناتوانی و معلولیت از دیرباز همراه با انسان بوده است. در طول دوران تاریخ ملاحظه این موضوع از زوایای مختلفی صورت گرفته است که نابودسازی، محو و کستن آنان آغاز و به حضور کامل و مشارکت واقعی ایشان در توسعه اقتصادی، اجتماعی و در نهایت پایدار جامعه در زمان فعلی رسیده است. لیکن در تمامی زمانها، حضور افراد دارای ناتوانی با چالش های جدّی روبرو بوده است. این امر به دلایل مختلفی صورت گرفته است که اصلی ترین آن وجود نگرش منفی نسبت به ایشان و در نهایتِ غفلت از حضور آنان در برنامه ریزی ها بوده است. از این منظر معلولان باید از جامعه جدا می شدند و در محیط هایی خارج از اجتماع نگهداری شوند. این طرز تفکر تا قرن بیستم عمده ترین نحوه نگریستن به معلولان بوده است. بعد از جنگ جهانی دوم تغییرات اساسی در این نگرش باعث بروز ایده های نو در توانبخشی و حضور اجتماعی معلولان در جامعه گردید. حضور افراد بسیاری که همراه با ناتوانی از جنگ باقی مانده بودند، ایجاد سازمانها و انجمن های خودیار معلولان را در آمریکا و اروپا دامن زد و آنان با جدیت و تلاش مضاعف به پیگیری حقوق مورد غفلت واقع شده خود از سوی جوامع پرداختند. ثمره این تلاشها تصویب قطعنامه ها، قوانین استاندارد، برنامه اقدام جهانی برای افراد دارای ناتوانی، روز جهانی افراد دارای معلولیت و این روزها کنوانسیون جهانی حقوق معلولان را به دنبال داشته است. از جمله مهمترین این دستآوردها را می توان به پذیرش دو مفهوم " یک جامعه برای همه در تمامی سنین " و " شهر بدون مانع " در سازمان ملل متحد و نهادهای بین المللی دانست که با جدیدت تمام از سوی سازمان های غیر دولتی معلولین پیگیری می شود. این سازمان ها، محلی است برای بیان خواستها و نیازهای افراد دارای ناتوانی تا با هماهنگی، برقراری ارتباط با بکدیگر و مؤسسات جامعه مدنی و نیاز در تعاملی ثمربخش با نهادهای دولتی، در تعیین سیاستها، استراتژی و خط مشی های کلی برنامه های توسعه کشور ایفای نقش کنند. نقشی که در طول سالهای اخیر به طور جدی مورد بی توجهی برنامه ریزان قرار گرفته است. از سوی دیگر تحقق " شهر بدون مانع " یکی از آرمان های اساسی جوامع، سازمان ها و انجمن های غیر دولتی معلولان و اعضاء آنها می باشد. آرمانی که این روزها نه تنها برای این گروه از افراد جامعه که برای جمع کثیر دیگری نیز جزء آرزوها به شمار می رود. سالمندان، کودکان و زنان، بیماران و ... همه این احساس را دارند که زندگی در " شهر بدون مانع " به سلامت روانی، جسمی و اجتماعی و در نهایت سلامت معنوی آنان منجر خواهد شد. در این میان سازمانها و نهادهای غیر دولتی معلولان نباید اجازه دهند که بار دیگر در برنامه ریزی برای تحقق " شهر بدون مانع " مورد فراموشی برنامه ریزان و مجریان قرار گیرند و بار دیگر با تلاش بسیار به " مناسب سازی محیط " روی آوریم. تحقق این امر با " توانمند سازی " آنان و حرکت به موقع در جهت یادآوری این موضوع بر دست اندرکاران امور شهری است که " افراد دارای ناتوانی "، خواهران و برادران شما در جامعه هستند، باید به طور ویژه نیازهای آنان را در یابید و برای حضور و مشارکت کامل آنها در صحنه های اجتماع برنامه ریزی کنید.
|