پای رفتن ندارم،هنرمندم اهل پروازم

من هم شهروند همین شهرم، نگاهت را کمی پایین بیاور همین جا درست پیش رویت، آری معلولم و به ناچار روی ویلچر نشسته ام و پای رفتن ندارم، اما هستم و روحی دارم لطیف و دلی چون کوه استوار و پر از امید و مهربانی. دلگیر نشو و برایم دلسوزی نکن، من ترحمت را نمی خواهم، فهم و درکت را می خواهم، زیرا اگر به خواست او که زندگی بخش است، جسمم معلول است اما در مقابل سرشارم کرده از حس زندگی و مرا توانایی های دیگر بخشیده است. همشهری مرا دست کم نگیر، شاید چشم سرم بی نور است و از دیدن زیبایی های دنیا محروم، اما چشم دلم روشن است و آنچه را که شما با چشم سر نمی بینید من با چشم دل می بینم، آری معلولم ولی هستم، ترحم نمی خواهم حقم را می خواهم، می خواهم که مرا هم ببینید و راهی را برای حضورم در کنار خود در جامعه باز کنید تا هنرم، خلاقیتم، تلاشم، تخصصم و امیدم را به شما نشان دهم، من و امثال من هیچ توقعی به جز مهیا کردن و باز کردن راه برای حضورمان در جامعه از شما و مسئولان نداریم.

اگر مرا باور ندارید با من بیایید تا هنرم و امیدم را نشانتان بدهم، درست است که معلولم اما هنرم و سایر توانایی هایم در بسیاری از نمایشگاه ها و یا حتی در گوشه ای از خانه شما، نوازشگر چشمان بینای شماست بیایید و با ارج نهادن و درک شرایطم به دور از ترحم راه را برای حضور همراه با استقلالم در جامعه باز کنید زیرا من هم عضوی از جامعه با توانایی های خاص خودم هستم، باور ندارید به نمایشگاه هنرهایمان بیایید تا ببینید اگر پای رفتن و چشم بینا ندارم اما هنرمندم و سرشار از غرور و حس زندگی.

نمایشگاه هنرهای توان یابان مشهدی

با او که روی ویلچر نشسته است، همراه شده و وارد نمایشگاه کوچکی می شوم که آثار هنری او و سایر دوستان معلولش برای بازدید عموم بر پا شده است.نمایشگاه در گوشه ای از محوطه داخلی در مجاورت در اصلی ورودی دانشگاه فردوسی مشهد و داخل دانشگاه و در فضایی محدود بر پا شده است در حالی که می شد در محلی مناسب تر بر پا شود تا تعداد بیشتری از شهروندان از آن و آثار هنری زیبایی که برای بازدید و فروش به نمایش گذاشته شده است، بازدید کنند. نمایشگاه دستاوردها و توانمندی های معلولان مجتمع نیکو کاری توان یابان(معلولان جسمی حرکتی)به مناسبت روز جهانی معلولان بر پا شده بود.

داخل نمایشگاه پر است از تابلوهای زیبا و هنرهای دستی دیگری که توسط معلولان خلق شده است، معرق کاری، سیاه قلم، نقاشی با مداد رنگی و آب رنگ و در کنار آن انسان های پاک و مصمم با چهره هایی خندان که روی ویلچرها نشسته اند و مشغول گفت و گو با بازدید کنندگان هستند.

چرم دوزی هنری ماندگار

بانویی مهربان با چهره ای معصوم در یکی از غرفه ها پشت میزی نشسته که روی آن کیف دستی های بزرگ و کوچکی با طرح های زیبایی چیده شده است و به یکی دو نفر از بازدیدکنندگان توضیحاتی درباره کارش می دهد.نامش «زینب» و متولد سال ۵۱ است و ۲ سال می شود که مشغول به هنر چرم دوزی است.او می گوید: از ۴ماهگی دچار بیماری فلج اطفال شده اما با اینکه معلول است از تلاش برای تحصیل کردن باز نمانده و دیپلم گرفته است.اما گلایه دارد از اینکه نتوانسته دوران تحصیل را در مدرسه سپری کند و به اجبار در خانه درس خوانده و به صورت متفرقه امتحان داده و قبول شده است.«زینب» در این باره می افزاید: به دلیل معلولیت و اینکه سنم بالاتر از سایر دانش آموزان بود مرا در مدرسه ثبت نام نکردند ولی حتی دلیل اینکه چرا دیرتر تصمیم به تحصیل گرفتم را نپرسیدند.او اضافه می کند: مسئولان باید شرایط بهتری برای تحصیل معلولان ایجاد کنند .او از اینکه به هنر روی آورده، بسیار خوشحال است و هنر را وسیله ای برای نشان دادن استعداد و خلاقیت خود می داند و اینکه زمینه حضور وی را در جامعه فراهم می کند.

وی در ادامه می گوید: رفتار مردم با معلولان نسبتاً  خوب است به خصوص آنهایی که درک بهتری از شرایط معلولان دارند اما مشکل عمده ما رفت و آمد در شهر است. با توجه به وضعیت معابر باید اکثر اوقات از خیابان تردد کنیم که بسیار خطرناک است و خودروهای عبوری نیز مراعات ما را نمی کنند.

او می افزاید: شهرداری برای حضور بیشتر معلولان در شهر باید با مسطح کردن پیاده روها توجه بیشتری کند و حداقل روی جوی ها جای مناسبی برای عبور ویلچر ایجاد کند زیرا در حال حاضر در بیشتر نقاط شهر برای عبور از جوی ها و پیاده روها باید از دیگران کمک بخواهیم.«زینب» ادامه می دهد: با تمام این مشکلات توکلم به خداست و راضی ام به رضای او و هر طور او بخواهد زندگی می کنم و اکنون نیز با پیگیری کارهای هنری احساس خیلی خوبی پیدا کرده ام.

تأثیر هنر در روحیه معلولان

«معتمدی» یکی دیگر از بانوان هنرمندی است که آثارش را برای بازدید عموم به نمایشگاه آورده است. او هم معلول و ویلچرنشین است؛ می گوید: من بیشتر به نقاشی می پردازم اما در کنار آن، سفالگری، کار با شیشه، سیاه قلم و نقاشی با رنگ روغن را نیز انجام می دهم.او می افزاید: هنر تأثیر بسیار خوبی در زندگی و روحیه ام گذاشته است و با آن احساس مفید بودن می کنم و در کنار آن درآمدی نیز دارم.وی اضافه می کند: در مدارس عادی و با بچه های دیگر درس خوانده و دیپلم گرفته ام اما با مشکلات فراوان، که با آن کنار آمده ام.«معتمدی» در ادامه می گوید: رفتار مردم با ما خوب است ولی احساس می کنم با ترحم به ما نگاه می کنند.وی با اشاره به مشکلات معلولان در زمینه تردد و حضور در شهر می افزاید: ما معلولان فقط می توانیم از قطار شهری و اتوبوس های کف کوتاه که فقط در محور بولوار وکیل آباد تردد می کند، استفاده کنیم به همین دلیل تردد ما در سطح شهر با مشکلات زیادی همراه است.وی به مبحث اشتغال معلولان اشاره می کند و می افزاید: معلولان در زمینه اشتغال نیز با مشکلات فراوانی مواجهند؛ کار برای معلولان بسیار کم است که باید مسئولان برای آن چاره ای بیندیشند.او می گوید: رابطه ام با خدا بسیار خوب است و یاد او آرامم می کند.

رفتار مردم با معلولان متفاوت است

در غرفه ای دیگر از نمایشگاه ویژه معلولان، خانمی روی ویلچر نشسته و به نقاشی مشغول است؛ خود را «حسینی» و ۲۷ ساله معرفی می کند و می گوید: دیپلم هنرهای تجسمی گرفته و در آسایشگاه معلولان فیاض بخش تحصیل کرده ام.

او اضافه می کند: در ۵ سالگی بر اثر تصادف قطع نخاع شدم و از آن روز تاکنون با ویلچر تردد می کنم ولی سعی کرده ام با توکل بر خدا با امید و تلاش به زندگی ام ادامه دهم.او در ادامه می گوید: ۱۰ سال است که به هنر نقاشی روی آورده ام و نقاشی می کنم که این امر هم بر روحیه ام تأثیر خیلی خوبی داشته و هم منبع درآمدی است.«حسینی» می افزاید: رفتار مردم با معلولان متفاوت است برخی به ما برای عبور از موانع که بر سر راهمان قرار می گیرد کمک می کنند اما متأسفانه برخی حتی وقتی از آنها کمک می خواهیم، بدون اینکه توجهی به درخواستمان کنند عبور می کنند.

وی مانند سایر معلولان از موانع و مشکلات تردد در شهر گلایه و اضافه می کند: من قطع نخاع هستم و با کوچک ترین تکان به زمین می خورم که به همین دلیل موانع و ناهمواری های داخل پیاده روها، حرکت و حضور در شهر را برای من بسیار سخت می کند که امیدوارم هرچه زودتر این مشکلات برطرف شود.او می گوید: حتی همین دانشگاه فردوسی مشهد نیز مکان مناسبی برای عبور معلولان ندارد جالب آن است که «رمپ» ایجاد شده اما مقابل آن مانع گذاشته اند طوری که با ویلچر نمی توان عبور کرد و دلیل آن را عبور موتورسواران اعلام می کنند.

با کمک مادرم سوار اتوبوس می شوم

یکی دیگر از معلولان هنرمند حاضر در نمایشگاه «مریم» است، او در حال تحصیل است و به گفته خودش ۶ ماه دیگر دیپلم می گیرد.او می گوید: تا مقطع راهنمایی در مدارس معمولی و از آن به بعد در موسسه توان یابان تحصیل کردم و به هنر به ویژه معرق علاقه زیادی دارم.وی می افزاید: با انجام کارهای هنری احساس می کنم، مفیدم و در جامعه حضور بیشتری دارم که احساس خوبی به من می دهد.او از نگاه ترحم آمیز برخی شهروندان گلایه می کند و می گوید: نگاه های ترحم آمیز مردم ناراحتم می کند. برخی از شهروندان وقتی که سوار اتوبوس می شوم نگاهشان را از من بر نمی دارند و با نگاه به من آه می کشند که این موضوع من و امثال من را بسیار ناراحت می کند.

تحصیل در کارشناسی ارشد

خانم «باقری» یکی دیگر از حاضران در نمایشگاه است که کمی از نظر بینایی مشکل دارد اما با این حال در مقطع کارشناسی ارشد در رشته علوم تربیتی دانشگاه فردوسی مشهد مشغول تحصیل است.او می گوید: مردم باید ما و توانایی هایمان را باور کنند و بدانند ما ناتوان نیستیم بلکه شرایط ما کمی با آن ها متفاوت است.«باقری» اضافه می کند: ما توانمند هستیم و می توانیم در جامعه حضور داشته باشیم و فعالیت کنیم و لی شرایط اشتغال برای ما مهیا نیست و خیلی از تحصیل کرده های معلول مثل ما کاری ندارند و استعدادهایشان شکوفا نمی شود.«صباغیان» یکی دیگر از معلولان حاضر در نمایشگاه است او که از دو چشم نابیناست، در رشته کارشناسی ارشد مترجمی زبان و ادبیات عرب مشغول تحصیل است.او می گوید: تصور ما از خدا با افراد بینا تفاوتی ندارد، فقط شاید ما بهتر بتوانیم حضور خدا را درک کنیم.وی می افزاید: برخی از شهروندان وقتی از آنها می خواهیم آدرس را به ما نشان بدهند به زور پاسخ می دهند و یا از روی بی میلی این کار را می کنند.وی به مشکل اشتغال معلولان اشاره می کند و می گوید: اشتغال یکی از بزرگ ترین دغدغه های معلولان است؛ برخی از معلولان مدرک لیسانس، فوق لیسانس و حتی دکترا دارند ولی آنها را هیچ جایی استخدام نمی کنند که به همین دلیل بسیاری بدون انگیزه درس می خوانند.وی می افزاید: استفاده از سیستم گویا در اتوبوس برای ما نابینایان بسیار خوب است اما متأسفانه یا صدای آن کم است که نمی شنویم و یا ایستگاه ها را اشتباه اعلام می کند که امیدواریم این مشکل را برای ما برطرف کنند.

منبع : خراسان نیوز